مراحل پر کردن دندان چگونه انجام میشود؟ معرفی کامل مواد پر کردن دندان

از روش پر کردن دندان برای برداشتن بخش های پوسیده دندان استفاده میشود. در واقع در این روش تمام دندان پوسیده نیست و با استفاده از برداشتن قسمت های پوسیده، در دندان حفره هایی ایجاد میشود. در قدم بعد با استفاده از مواد مخصوص،حفره های ایجاد شده در دندان اصطلاحاً پر می شود. این کار به استحکام و حفظ دندان کمک بسیاری میکند.

از این روش برای پر کردن شکستگی و حتی ترک خوردگی های روی دندان نیز استفاده می شود. گاهاً دیده میشود که بعضی از افرادی که از دندان قروچه رنج میبرند، دچار ساییدگی دندان میشوند. مواد پر کننده برای برطرف کردن ساییدگی دندان نیز کاربرد دارند.

به طور کلی یکی از درمان های رایج و پایه در علم دندانپزشکی، پر کردن دندان است. در ادامه علاوه توضیحات بیشتر در مورد انواع موادی که از آنها برای پر کردن دندان استفاده میشود، توضیحات کاملی را در اختیار شما قرار خواهیم داد.

دکتر ثمین حاتمی | مدیر کلینیک ثمین دنتال تهرانپارس

---

پر کردن دندان یکی از خدمات متداول دندانپزشکی است که باید حتما به دقت انجام شود. اینکه از چه موادی در این نوع درمان انجام میشود تا حد زیادی روی کیفیت پر شدن دندان تاثیر گذار است. با توجه به این موضوع در صورتی که دندان با دقت کافی پر نشود و یا اینکه از مواد بی کیفیت در این پروسه درمانی استفاده شود، خیلی زود دوباره گذر شما به کلینیک دندانپزشکی خواهد افتاد.

نوشته های مشابه

• 
  تفاوت بلیچینگ و لمینت دندان؛ بلیچینگ بهتر است یا لمینت؟

  ژوئن 1, 2023
• 
  کامپوزیت متحرک چیست؟ ( نقد و بررسی کامل )

  مارس 19, 2023
• 
  مراحل کامپوزیت دندان و روش انجام آن به چه صورت است؟

  مارس 11, 2023
• 
  عوارض کامپوزیت دندان چه مواردی هستند؟

  فوریه 28, 2023

مراحل پر کردن دندان چگونه است؟ پر کردن دندان چطور انجام میشود؟

مراحل پر کردن دندان به را میتوان به 5 بخش تفکیک کرد. البته با توجه به نوع انتخاب مواد مورد استفاده در پر کردن دندان، ممکن است مراحل دیگری نیز به فرآیند پر کردن دندان اضافه شود. به عنوان مثال زمانی که پزشک معالج از مواد کامپوزیت برای پر کردن دندان استفاده میکند، آن را به طور لایه لایه در دندان قرار میدهد.

با اضافه کردن هر لایه نیز با استفاده از یک نور مخصوص اقدام به سخت کردن لایه میکند. در آخر نیز مرحله پولش که مرحله آخر در پر کردن دندان محسوب میشود روی دندان بیمار پیاده سازی میشود. در ادامه این بخش را به طور مجزا همراه با تصویر معرفی میکنیم.

1) تزریق مواد بی حسی و برداشتن بخش های پوسیده دندان

 درد دندان یکی از بدترین درد هایی است که هر فرد میتواند در طول زندگی آن را تجربه کند. به همین خاطر در ابتدای شروع فرآیند پر کردن دندان از مواد بی حسی به شکل تزریق در لثه استفاده میشود. بعد از چند دقیقه، دندان به طور کامل بی حس میشود. دندانپزشک با استفاده از دستگاه هوا برش، دریل دندان پزشکی و یا لیزر بخش هایی از دندان که آسیب دیده اند را جدا میکند. اینکه از چه وسیله ای برای تراشیدن دندان استفاده شود، کاملا به راحتی پزشک و همینطور بیمار بستگی دارد.

2) بررسی مجدد دندان و بخش های پوسیده با استفاده از میله پروب

دندانپزشک با استفاده از میله مدرجی به نام پروب، همه بخشهای پوسیده را بررسی میکند تا از برداشته شدن آنها به طور کامل مطمئن شود. بعد از برداشتن کامل پوسیدگیهای دندان، حالا نوبت به تمیز کردن دندان میرسد. این تمیز کردن باعث میشود تا دندان از هر گونه باکتری و ذرات خارجی پاکسازی شده و آماده پر کردن باشد.

3) کشیدن یک لایه یونومر شیشه یا رزین کامپوزیت لایه ای روی ریشه های دندان، در صورتی که پوسیدگی به ریشه رسیده باشد

از آنجایی که عصب دندان در ریشه قرار دارد، محافظت از ریشه بسیار مهم و حیاتی است. در صورتی که پوسیدگی نزدیک به ریشه دندان باشد، پزشک با استفاده از یک لایه یونومر شیشه و یا رزین کامپوزیت از ریشه دندان محافظت میکند.

4) قرار دادن مواد پر کننده دندان درون حفره ایجاد شده

نوبتی هم که باشد، نوبت پر کردن دندان با مواد مخصوص میرسد. همانطور که میدانید مواد پر کردن دندان انواع مختلفی دارند که در بخش بعدی به صورت کامل در مورد آنها صحبت میکنیم.

5) پولیش دندان 

بعد از پر کردن برای اینکه دندان شکل مناسبی داشته باشد و دهان بیمار را بعد از معالجه اذیت نکند، پولیش داده میشود.

انواع مواد پر کننده دندان

در این بخش به معرفی انواع موادی که برای پر کردن دندان استفاده میشود میپردازیم. انتخاب نوع ماده مصرفی به خود بیمار بستگی دارد. اینکه بیمار چه ماده ای را برای پر کردن دندان استفاده میکند، بسته به قیمت هر ماده و کیفیت آن دارد. این مواد عبارتند از :

1. آمالگام
2. سرامیک 
3. طلا
4. کامپوزیت

1) مواد پر کننده دندان ؛ آمالگام

شاید بتوان گفت مهم ترین و ارزشمندترین مزیت آمالگام دوام آن است. زمانی که از این ماده در پر کردن دندان استفاده میشود، میتوان انتظار داشت برای مدت 10 تا 15 سال دوام داشته باشد. این عدد از نظر زمانی بسیار بیشتر از دوام ماده های دیگری همچون کامپوزیت است.

دلیل استفاده از آمالگام در دندان های عقبی نیز همین استحکامیست که در فشار های فک تحمل میکند. علاوه بر همه این محاسن شاید بتوان گفت استفاده از این ماده به خاطر ارزان بودنش نسبت به سایر مواد هم یکی دیگر از مزیت های قابل توجه آمالگام است.

در کنار همه این محاسن باید به معایت نیز توجه کرد. درست است که این ماده استحکام بالایی دارد اما رنگ نقره ای آن باعث ایجاد ظاهر نامناسب در دهان میشود. به همین خاطر است که برای ترمیم دندان های جلویی هیچگاه از این ماده استفاده نمیشود.

از طرفی اگر کسی بخواهد دندانش را با این ماده پر کند، باید بخشی از دندان سالمش را نیز از دست بدهد. چرا که برای جاگیری مناسب آمالگام معمولا پزشک معالج مجبور به تراشیدن بیشتر دندان میشود. در کنار این معایب گاهی اوقات این ماده روی رنگ دندان های سالم تاثیر گذاشته و آنها را به سمت خاکستری میل میدهد.

2) مواد پر کننده دندان ؛ سرامیک

سرمیک یکی دیگر از موادی است که معمولا بیماران علاقه مند هستند از آن برای پر کردن دندانشان استفاده شود. شاید مهم ترین دلیل این انتخاب، هم رنگ بودن سرامیک با رنگ طبیعی دندان هاست. علاوه بر این، سرامیک نسبت به کامپوزیت توانایی تحمل فشار بیشتری را دارد. همین موضوع باعث میشود که انتخاب مناسبی برای دندان های عقبی باشد.

این ماده در مقابل تغییر رنگ و ساییدگی بسیار مقاوم تر از کامپوزیت است و عمر به نسبت طولانی هم دارد. عمری بیش از 15 سال برای پر کردن یک دندان آسیب دیده عدد بسیار خوبی محسوب میشود. بعد از این همه تعریف و صحبت کردن از محاسن سرامیک، ممکن است این سوال ذهن شما را درگیر کرده باشد که چرا همه افراد از سرامیک استفاده نمیکنند؟

مهم ترین علت عدم انتخاب سرامیک در قدم اول، قیمت بالای آن نسبت به سایر موارد پر کننده دندان است. علاوه بر این برای پر کردن دندان با سرامیک به بیش از یک جلسه نیاز است. این موضوع شاید به نظر خیلی مهم نباشد، اما برای افرادی که ترس از دندانپزشکی دارند میتواند یک مورد تعیین کننده باشد.

3) مواد پر کننده دندان ؛ طلا

طلا همیشه یکی از مواد گران قیمت در پر کردن دندان محسوب میشده. تعداد افرادی که از این ماده برای پر کردن دندان استفاده میکنند بسیار کم است. ممکن است تصور کنید که علت استفاده از این ماده ارزشمند برای پر کردن دندان ها صرفا زیباتر شدن است. اما اینطور نیست!

طلا یکی از موادی است که دوام بسیار بالایی دارد. افرادی که از طلا برای پر کردن دندان استفاده میکنند، حداقل میتوانند تا 15 سال خیالشان از دندان پر شده راحت باشد. طلا به هیچ عنوان دچار خوردگی نمیشود و از طرفی در مقابل فشار های فک بسیار مقاوم است. در کنار این موارد، زیبایی را هم میتوان قرار داد.

در کنار همه این محاسن، طلا معایبی دارد که خیلی از افراد ( حتی افراد ثروتمند ) ترجیح میدهند از این ماده برای پر کردن دندان استفاده نکنند. قیمت طلا حدودا ده برابر بیشتر از قیمت آمالگام است.

علاوه بر این تعداد دفعات مراجعه به پزشک هم حداقل دو جلسه است. طلا اگر در مجاورت دندان پر شده با آمالگام، قرار داشته باشد به دلیل شوک گالوانیک ممکن است باعث درد تیز در دندان شود. برهم کنش بین فلزهای موجود در مواد پر کننده فلزی و بزاق دهان باعث میشود جریان الکتریکی به وجود بیاید، اگر چه این اتفاق نادر است.

اگر این موارد را هم در نظر نگیریم، خیلی از افراد رنگ زرد طلا را برای استفاده در دهان زیبا نمیدانند. بنابراین بیشتر افرادی که از نظر مالی مشکلی ندارند، ترجیح میدهند از سرامیک به جای طلا استفاده کنند.

4) مواد پر کننده دندان ؛ کامپوزیت

کامپوزیت همرنگ با دندان است. با توجه به این مزیت میتوان از آن برای پر کردن دندان های جلو هم استفاده کرد. مزیت دیگری که کامپوزیت دارد، چسبندگی آن است. با وجود چسبندگی بالا میتوان انتظار داشت که به خوبی به دندان بچسبد و به راحتی جدا نشود.

ماده کامپوزیت دندان را میتوان یک ماده چند کاره محسوب کرد. این ماده علاوه بر این که سوراخ پوسیدگی دندان را پر میکند، می‌تواند برای بزرگتر کردن ابعاد دندان یا ترمیم ترک خوردگی یا لب پر شدگی هم از آن استفاده کرد. علاوه بر این مزیت ها، برای پر کردن دندان با کامپوزیت معمولاً دندان کمتر تراشیده می شود.

حالا سوال اینجاست که چه چیزهایی وجود دارند که میتوانند ما را مجاب کنند که از کامپوزیت دندان برای پر کردن دندان استفاده نکنیم!؟ دوام این مواد پر کننده دندان کم است و خیلی زود استهلاک پیدا می‌کند. به طوری که عمر آن به طور متوسط ۵ سال برآورد می شود. این یعنی خیلی زود باید به فکر مراجعه دوباره به پزشک باشید و هزینه کنید.

بسیاری از پزشکان از کامپوزیت برای پر کردن حفره های بزرگ و دندان استفاده نمیکنند. استفاده از ماده ای که تحت فشار مقاومتش را از دست میدهد کار درستی نیست. از کامپوزیت بیشتر برای دندانهای جلویی که فشار کمتری روی آنها وارد میشود استفاده می شود.

علاوه بر موارد گفته شده، زمان جلسه دندانپزشکی برای پر کردن دندان با کامپوزیت بیشتر است. به طور متوسط مدت زمان پرکردن دندان با کامپوزیت ممکن است ۲۰ دقیقه بیشتر از آمالگام طول بکشد. نکته ای که باید به آن دقت کنید این است که در صورتی که کامپوزیت را به صورت اینلی یا آنلی بخواهید استفاده کنید، باید بیش از یک مرتبه مراجعه داشته باشید. ضمناً هزینه کامپوزیت شاید نزدیک به دو برابر هزینه آمالگام تمام شود.

5) یونومر شیشه

یکی دیگر از مواد پر کننده دندان که احتمالا کمتر اسم آن را شنیده اید، یونومر شیشه است. این ماده که از آکریلیک و نوع خاصی شیشه ساخته می شود و معمولا برای پر کردن دندان کودکان استفاده میشود. همچنین از این ماده پر کننده دندان برای پر کردن بخش هایی از دندان که زیر لثه قرار دارند نیز استفاده میشود.

شاید جالب باشد اگر بدانید که یونومر شیشه فلوراید آزاد می‌کند. با توجه به این موضوع احتمال پوسیدگی مجدد دندان را کاهش میدهد. اما مقاومت این مواد از سایر مواد پر کننده دندان کمتر است. طول عمر یونومر شیشه ۵ سال برآورد می شود و قیمت آن تقریباً مشابه رزین کامپوزیت است. یعنی حدودا دو برابر آمالگام!

بهترین مواد پر کردن دندان کدامند؟ مواد سفید، نقزه ای، طلایی

با توجه به توضیحاتی که در بخش قبل به طور کامل داده شده، هر ماده ای مزیت و معایب خودش را دارد. این که از کدام ماده برای پر کردن دندان استفاده شود به شرایط مالی فرد، جایگاه قرار گرفتن دندان پوسیده، میزان مقاومتی که هر ماده تحمل میکند، رنگ ماده و تعداد جلساتی که فرد باید به دندانپزشکی مراجعه کند، برمیگردد.

مدت زمان پر کردن دندان چقدر است؟

از نظر زمانی، میتوان گفت به طور متوسط پر کردن دندان بین 20 تا 30 دقیقه زمان نیاز دارد. البته این که دندان تا چه حدی پوسیده است و البته کدام دندان در کدام قسمت از دهان باید مداوا شود میتواند روی این زمان تاثیر گذار باشد.

اینلی و آنلی چیست ؟ فرق آن با پر کردن دندان به شکل معمولی چیست؟

در بخش قبل در مورد اینلی و آنلی صحبت کردیم. اینلی و آنلی شبیه ترمیمهای کامپوزیت هستند با این تفاوت که در همان جلسه ای که دندان تراشیده می‌شود، نمی‌توان دندان را با اینلی یا آنلی پر کرد. در اینلی و آنلی، بعد از این که دندان تراشیده و کاملاً آماده شد،نوبت به قالب گیری کردن از دندان میرسد تا ترمیم مناسب آن در آزمایشگاه ساخته شود. به همین خاطر است که به این نوع پر کردن دندان، پر کردن غیر مستقیم هم گفته می شود.

چه زمانی نیاز به اینلی و آنلی است؟

شما زمانی نیاز به پر کردن غیر مستقیم دندان اعم از اینلی و آنلی پیدا می کنید که ساختار باقیمانده دندان به اندازه کافی زیاد نیست. در واقع میتوان گفت بخش زیادی از تاج دندان پوسیده شده و نمیتوان حفره ی مناسبی ایجاد کرد تا مواد پر کننده در آن قرار بگیرد. از طرفی هم آنقدری آسیب ندیده که نیاز به روکش داشته باشد.

اینلی به ترمیمی گفته می‌شود که تنها داخل کاسپ (برجستگی های دندان) را می گیرد و آنلی که بزرگتر از اینلی است یک یا چند کاسپ دندان را شامل می شود. در واقع می توان به آنلی عنوان “نیم روکش” نیز داد.

دوام و طول عمر اینلی و آنلی چقدر است؟

دوام و طول عمر ترمیم های غیر مستقیم دندان خیلی بیشتر است و تا ۳۰ سال عمر می کنند. پر کردگی غیر مستقیم دندان را می توان از جنس رزین کامپوزیت، سرامیک و یا طلا ساخت. از آنلی برای محافظت از دندان به شدت آسیب دیده استفاده می شود چرا که سطح جونده دندان را می پوشاند و فشار دندان مقابل را به تمامی دندان به صورت یکنواخت توزیع می کند.

پر کردن دندان با مواد سفید بهتر است یا مواد سیاه؟

این سوال نیز با وجو تکراری بودن یکی از سوالاتی است که در ذهن مخاطبین و مراجعه کننده گان به کلینیک ثمین دنتال ایجاد میشود. اینکه از چه ماده ای برای پر کردن دندان استفاده میشود بستگی به شرایط دندان و البته وضعیت مالی فرد دارد. نمیتوان یک ماده را به طور کلی رد و یا به طور کلی تایید کرد.

آیا پر کردن دندان با جیوه خطرناک است؟

خیر. ماده سیاه یا آمالگام با یکی از قدیمی‌ترین مواد ترمیم دندان در علم دندانپزشکی می باشد. این ماده که از در هم آمیختن جیوه با فلزات دیگر مانند: نقره، قلع، مس و… بوجود می آید. به طور تقریبی میتوان گفت که 200 سال از تولید اولیه این ماده  می گذرد. اصول صحیح استفاده از ماده سیاه برای پر کردن و ترمیم دندان به عنوان یک ماده‌ی مناسب همچنان در دانشکده‌های دندانپزشکی ایران و جهان تدریس می‌ شود.

مقاومت زیاد در برابر سایش، دوام بالا و پوسیدگی کمتر از جمله ویژگی های مثبت این ماده سیاه می باشد. و علاوه بر این ها قیمت مناسب آن نسبت به ماده سفید رنگ یا کامپوزیت باعث گردیده تا افراد بیشتری بتوانند دندان های خود را ترمیم کنند و از مزایای آن بهره ببرند. با توجه به سمی بودن جیوه، خیلی از افراد برایشان سوال میشود که چطور میشود از این ماده در بدن استفاده کرد، بدون اینکه خطری برای ما داشته باشد؟

جیوه‌ ی موجود در این ماده سیاه باعث آسیب به محیط زیست به علت دفع نامناسب آن می شود اما برای بدن انسان کاملا بی‌خطر است. بنابراین به هیچ وجه نگران این موضوع نباشید.

علائمی که نشان میدهد باید دندانتان را پر کنید

ممکن است همین حالا که در حال مطالعه این مقاله هستید، یک یا چند دندان آسیب دیده دارید که احتمالا درد هم دارند. اما آیا این موضوع برای این که بدانید وقت پر کردن دندانتان رسیده است، کافیست؟ خیر! چون ممکن است شما به سایر درمان های دندانپزشکی نیاز داشته باشید. اما به طور کلی اگر موارد زیر را در دندان مشاهده کردید، به احتمال زیاد شما کاندیدای پر کردن دندان هستید.

مراقبت از دندان پر شده چگونه است؟

درمان یک دندان آسیب دیده شاید در کمتری زمان اتفاق بیوفتد اما چیزی که مهم است، نگهداری از دندان است. برای اینکه عمر دندان درمان شده بیشتر شود لازم است که مواردی را رعایت کنید که در ادامه آنها را به صورت تیتروار برای شما توضیح خواهیم داد.

پر کردن دندان با لیزر چگونه است؟

همانطور که از اسم این روش کاملا پیداست، پر کردن دندان با لیزر، یکی از روش های جدید و نوین در علم دندانپزشکی است. در این روش شما دیگر نیازی به استفاده از آمپول بی حسی ندارید. چرا که در زمان برداشتن پوسیدگی های دندان، هیچ دردی احساس نمیشود. علاوه بر این بعضی از افراد از دریل دندانپزشکی میترسند و اصطلاحا نسبت به صدا و ارتعاشات ناهنجار دستگاه هندپیس تراش فوبیا دارند. با دستگاه لیزر دیگر نیازی به تحمل استرس و درد وجود ندارد.

علاوه بر موارد فوق در روش پر کردن دندان با لیزر بافت های سالم دندان آسیب نمی بیند. این یعنی صرفا فقط قسمت های سیاه و خراب دندان برداشته می شود. همچنین از لیزر می توان برای سخت کردن مواد پر کننده نیز استفاده کرد. با وجود همه این محاسن عالی و قابل توجه،  هزینه ی بالای این روش نسبت به روش های معمولی پر کردن دندان، باعث میشود که بسیاری از  افراد روش های قدیمی را ترجیح دهند.